|
|
Taxirik Ez Hitzak |
1 Problemak (José Luis Padrón) Problema da bizitza problema dela, negarrez dator honera etortzen dena. Problema da heriotza problema dela, zintzo frogatzen dute hor daudenak. Problema da mundua problema dela, hemendik ateratzea da hoberena. Problema da bakea problema dela, denek egingo dizute aurkako gerra. Hala gertatzen da gu bion artean, konponbidearen poza dela onena. Zer nahi duzu ba nik esatea: No problem kanta ez da nirea! Problema ekonomia problema dela, aski da azal gogorra izatea. Problema da erlijioa problema dela, bestela ere zaila egiten da sinestea. Problema da denbora problema dela, dena urre edo dena hauts izango zera. Problema maitasuna problema dela, bihotzez sartzen gara, gainera. Hala gertatzen da gu bion artean, konponbidearen poza dela onena. Zer nahi duzu ba nik esatea: No problem kanta ez da nirea! Problema da egia problema dela, ez dakit zertaz ari zaren, benetan. Problema da beldurra problema dela, zer egin behar duzu gaur gauean? Problema da bizitza problema dela, zergatik ote alferrik da galdetzea. Problema da heriotza problema dela, baina nora joango gara, ordea? Hala gertatzen da gu bion artean, konponbidearen poza dela onena. Zer nahi duzu ba nik esatea: No problem kanta ez da nirea! 2 Etxera bai, etxera ez (Harkaitz Cano) Taxirik ez taxi geltokietan, umeak, euria katiusketan, jendea makur antzean dabil eskuak sakeletan. Eleonora kabinan dago Ekuadorrekin hizketan; estu antxean kiribiltzen du ile-xerloa hatzetan. Albiste onak eman nahi ditu egiaz, erdi gezurretan… ozeanoa kulunkatzen zaio telefono adarretan. Taxirik ez taxi geltokietan, umeak, euria katiusketan… Argia inguruko leihoetan esperantza du sartu dituen azken hogei xentimoetan: “ama, jendeak ez du hemen guk bezala dantzatzen ez naiz senarrarekin ondo moldatzen ez zait bidaltzeko dirudik geratzen ama, zahartzen ari naiz baina zu ez zaitut ikusten zahartzen…” Taxirik ez taxi geltokietan, umeak, euria katiusketan… Eleonorak eseki ditu telefonoa eta Ekuador, penetan. Aterkirik gabe “etxera” oinez doa pauso ttipietan, eta halere ez da helduko etxera gaur sekuletan. Taxirik ez da taxi geltokietan, umeak, euria katiusketan… 3 Ezjakintasunak (Gerardo Markuleta) Ez dut sekula ondo jakin ezagun berri bat agurtzen noiz hasi. Zehatz ez dut inoiz jakiten nori agur esan buru keinu batez, nori esku biak berokitik kanpo, noiz eskua eman, noiz besarkada bat, nori egin –gura barik– ez ikusi. Noiz hurbildu, noiz urrundu, noraino hartu eta eman. Nor atxiki, nor atzendu, norekin jardun arraunean. Behin ere ez dut asmatzen noiz masaila eman, noiz ezker eskua, noiz ezpain mutturra; ez noiz behar duten bi izan musuak, noiz hiru, edo bat. Ez dut sekula ondo jakin noiz hurbildu, noiz urrundu, noiz gelditu ezagun berria ezagutu guran. Noiz hurbildu, noiz urrundu, noraino hartu eta eman. Nor atxiki, nor atzendu, norekin jardun arraunean. Zehatz ez dut inoiz jakiten izen berriren bat agendan noiz sartu. izen bat noiz pasa agenda hiletik agenda berrira, eta noiz ez. Eta agendetatik noiz, falta dela edo sobera delako, behin betiko kendu. 4 Clementine (Bernardo Atxaga) Laurogei edo laurogeita bost urteko andreak Cowboy sonbreiru gorriekin janzten hasi zirenetik, Heriotzak makalagoa dirudi, Oh my darling Oh my darling, Oh my darling Clementine*! Eta sonbreiru gorriarekin alkandora gorri bat zilarrezko botoiekin, eta txaleko estu-estua lore estanpatu handiekin, Oh my darling Oh my darling, Oh my darling Clementine! Eta bota takoi luzeak, eta cowboy galtzak Eta gerrikoa sendo, Colt berrogeita bostari ondo eusteko egoki, Oh my darling Oh my darling, Oh my darling Clementine! Eta begiak urdinak eta ilea zuri, eta zaldia atarian, edo agian ez, eta saloon barruan musika, eta sonbreiru gorria airean gora, Oh my darling Oh my darling, Oh my darling Clementine! Eta heriotza gordeta biolinistaren atzean, eta zu dantzan zure bota takoi-luzeekin norbaiti agur egiten eskuaz, oh my darling Oh my darling, Oh my darling Clementine. Eta segaren punta biolinaren gainetik ageri, beheraka dator sonbreiru gorria, hala dirudi, eta pieza hau bukatzera doa, Oh my darling Oh my darling, Oh my darling Clementine! Azkarra da heriotza bere sega erabiltzen, baina azkarragoa zu pistola ateratzen, eta dueloa irabazi egin duzu, Oh my darling Oh my darling, Oh my darling Clementine! Biolinista kantatzen hasi da, Oh my darling, Oh my darling, Oh my darling Clementine, baina zu eseri egin zara zure sonbreiru gorriarekin nekatu xamarra zaudelako, Oh my darling Clementine! Heriotza ihesi doa saloonaren atzeko atetik, esan ohi den bezala hautsa du gaurkoan irentsi, eta dena zuri eskerrak, Oh my darling Oh my darling, Oh my darling Clementine! 5 Arbola zaharra bezala (Iñaki Irazu) Hazi egin nauzu Zure besarkadan, Aitortu zaion Lurbera epelean Arbola zaharra bezala Ertzean gora jarria, Zor zitzaion Euri berria Aitortu zaion Arbola zaharra bezala Gelditzeko egin Zure besarkadan Abian jartzeko Beharrik ez duen Arbola zaharra bezala Egunen bidean Ertzean gora jarria Euri berria Aitortu egin zaion Arbola zaharra bezala 6 Koadrilako isilena (Iban Zaldua) Koadrilako isilena zen, isilena. Nahiz eta, egia esan, koadrilan denok garen isilak Elkarri besarkadarik ematen ez diogun horietakoak Zeharo mozkortuta ez bagaude behintzat Koadrilako isilena zen, isilena. Eta ez zuen, besteok bezala, futbolaz hitz egiten Garai batean politikaz aritzen ginen eztabaidan Baina aspaldi da ohitura hori galdu genuela Koadrilako isilena zen, isilena. Baina ez dakigu tabernetan ibiltzea maite ote zuen Uste dugu baietz, halaxe izan behar zuela derrigor Ezin delako, zaratagatik, asko hitz egin Koadrilako isilena zen, isilena. Eta, gainontzekooi bezala, mendia gustatzen zitzaion Igoeraren nekeak ez du solaserako tarterik uzten Eta paisaiaz aritzea lasaigarria da oso Koadrilako isilena zen, isilena. Eta soberako hitzik gabe prestatu zuen, beti bezala, Picos de Europara egin behar genuen irteera Baina egun hartan ez zen hitzordura agertu Koadrilako isilena zen, isilena. Eta eskutitz bat utzi zuen atzean, bi lerro soilik: “Banoa, ez naiz sekula itzuliko hiri honetara Banoa, ez saiatu ni bilatzen” Koadrilako isilena zen, isilena. Kontu korrontetik zortziehun euro hartuta joan zen Ez zuen pistarik utzi atzean, ezta ñimiñoena ere Existitu izan ez balitz bezala desagertu zen Koadrilako isilena zen, isilena. Eta poliziak esan zigunean ezin zela ezer egin Ohartu ginen zein gutxi ezagutzen genuen, zinez Zein gutxi ezagutzen dugun elkar Orain neu naiz koadrilako isilena Nahiz eta, egia esan, koadrilan denok garen isilak 7 Partehartzea (Harkaitz Cano) Zatoz gurekin esanagatik bota ninduten korutik, dantza taldean hasiagatik ez nuen iraun lar zutik; sindikatuan nire postura ordaindu nuen larrutik: ezkaratzeko bileratara justu justuan, geroztik. Beltza, beltza, aukeratu auto beltza… Edozein kolore aukera dezakezu, baldin eta baldin bada: beltza! Propagandaren maisu handia izan zen, ustez, Henry Ford: “Zuk parte hartu, zuk aukeratu ez diguzu-ta ezer zor… Ford-en autoa izatekotan kolore bat zein beste, bost”. Erosle asko zapuztu ziren –ez mapa eta ez altxor– kotxe guztiak beltzak zirela ikustean sor eta lor… Beltza, beltza, aukeratu auto beltza… Edozein kolore aukera dezakezu, baldin eta baldin bada: beltza! Alderdi eta elkarteetan biltzen ginen gu taldean: saiatu nintzen hatza altxatzen aportatuz gatz alea, baina egitura eta sistema oro zitzaidan balea… Eta ez naizenez sekula izan arpoia sartzen trebea, James Dean gabardinaduna legez bakarti nabil kalean. Beltza, beltza, aukeratu auto beltza… Edozein kolore aukera dezakezu, baldin eta baldin bada: beltza! ((Estribillo alternatiboa: Parte hartu, interesatzen zaigu: zure iritzia jakin nahi dugu… Gure iritzi berbera bada, gogoz txalotuko zaitugu.)) 8 Hutsartean (Iñaki Irazu) Astegunen buruan altxorra dago zain: hutsarte ederra edo zeuk, lagun, jakingo duzu zer Loa, jatorrago jeiki beranduago, buruz garbiago edo zeuk, lagun, jakingo duzu zer Hutsarte ederra goizetik gauera, isiltasun handia, edo zeuk, lagun, jakinen duzu zer Zein ederki gauden inorako larririk ez gaituela jotzen edo zeuk, lagun, jakingo duzu zer Harat-honatean galdua genuen sakontasun bat edo zeuk, lagun, jakinen duzu zer Ondo gosaldurik kalea dago zain bideak erne, noranahi edo zeuk, lagun, jakinen duzu zer. 10 Tan petita (Maria-Mercè Marçal) Tan petita i ja saps com és d’alta la paret que no es deixa saltar! I jo voldria prou fer-te esqueneta. Qui és que m’omple les mans de maons? Qui em fa dir-te les serps de l’altra banda? Qui fa que engalzi vidres a la tàpia? -Tu, lladre de la teva llibertat? Tan petita i ja saps com és d’alta la paret que no et deixo saltar! |
|
|