|
|
Abenduak 29 Hitzak |
1. MAITE ZAITUT, EZ
(Kirmen Uribe) Berrogei urtez labe garaietan lan egin arren, barru-barrutik, baserritarra izaten jarraitzen zuen. Urrian, etxeko balkoian soldagailuarekin piper gorriak erretzen zituen Denak isilarazten zituen haren ahots ozenak. Alabak egiten zion soilik aurre. Ez zuen inoiz maite zaitut esaten. Tabakoaren eta altzairuaren hautsak ahots-kordak urratu zizkioten. Mitxoleta bi hostoak galtzen. Alaba beste hiri batera ezkondu zen. Erretiratuak oparia zekarren. Urteetan lantegitik ebatsi zituen piezak. Soldagailuarekin altzairuzko ohea josi zuen, ezari-ezarian. Ez zuen inoiz maite zaitut esaten. 2. BAINUGELAKO MIRAIA (Iñaki Irazu) Gaur goizean bainugelatik larrugorrian atera zarenean zure ondotik neu sartzean dena zegoen diztira bizian. Lababoaren zuria toajaren gorria azulejoen berdea argiz-argi joka begia, hain izan da harrigarria... Gero, zera esango dizute gure arteko betiko ezkorrek, egun ez dela miraririk izaten alajaina... 3. BIZITZA, BIZITZA DA (Bernardo Atxaga) Bizitza bizitza da, eta ez bere emaitzak. Ez mendi baten gailurrean eraikitako etxe sendoa, edo etxe horretako apaletan kokaturiko koroa eta dominak, urrezkoak edo urre itxurakoak. Ez hori bakarrik bizitza. Bizitza bizitza da, handiena; kentzen duenak kentzen du dena. Ez hiri edo nazio urrunetara egindako bidaia alaiak, edo urrun horietan ikusitako haur, andre eta gizon bitxiak, ondo edo gaizki fotografiatuak. Ez hori bakarrik bizitza. Bizitza bizitza da, handiena; kentzen duenak kentzen du dena. Ez euriaren hotsa sapaian, edo kazkabarrarena leihoetan, ez elurra, ez ilargi ixila, ez argia bera ere, zoragarria, uda berokoa edo negu hotzekoa. Ez hori bakarrik bizitza. Bizitza bizitza da, handiena; kentzen duenak kentzen du dena. Ez andre hori edo gizon hura belarrira xuxurlaka ari zaiguna, ez gurasoak, ez semealabak, ez anaiarreba edo lagunak ere, lehengoak eta betikoak. Ez hori bakarrik bizitza. Bizitza bizitza da, handiena; kentzen duenak kentzen du dena. 4. ABENDUAK 29 (Harkaitz Cano) Hitzordu bat. Adibidez hemen orri zuri honetan. Zita baten zain derrigorrezkoak diren hitzetan pentsatuz, bakarrik. Beste ezertan ez. Bakarrik hitz horietan pentsatuz. Jendea pilatzen ari da zubietan bakarka edateko binaka edatekoak diren likoreak. Zaldi karrerak lurpean. Gabonak dira, laguntza eskatzen dute trapuzko hartzek eskaparateetako sasietan harrapaturik. Bihar belaontzi batek naufragatuko du giza galeren galerian, baina guri zer. Ahoko lurruna eta bizarreko lanpernak kale hauetan ibiltze hutsa zoriontsu izatearen pareko dela gogorarazi nahian. 5. ERANTZUNGAILUEN DENDAN (Jose Luis Padron) Badirudi mundu guztiak uste duela nire bizitza ederra dela, benetan ederra, baina nik ez dut halako bizitzarik eduki. Erantzungailu bat baino ez dut, “kaixo” eta “une honetan” esaten duena. Badirudi mundu guztiak uste duela xarmangarria naizela, xarmangarria, baina nik ez dut halako xarmarik eduki. Erantzungailu bat baino ez dut, “barkatu” eta “mesedez” esaten duena. Badirudi mundu guztiak uste duela zorionekoa naizela, bai, zorionekoa, baina nik ez dut halako zorionik eduki. Erantzungailu bat baino ez dut, “kasu egingo dizut” eta “mila esker” esaten duena. Badirudi mundu guztiak uste duela berezia naizela, oso berezia, baina nik ez dut halako berezitasunik eduki. Erantzungailu bat baino ez dut, aproposena goizean, gauean, galdetu gabe entzuten duena 6. ILUNKERAN (Gerardo Markuleta, Jabier Muguruza “Zeta” antzerki obrarako eginiko musika) Ilunkera alfer nagian, zer egin zehatz jakin ezik, telebista pizten dut. Boza kentzen diot, kentzen distira, kentzen kolore-kontrasteak. Lauki ilun haren parean, ikusirik halako jeinu, teknika eta elektrika xahutze alferrikakoa, hamaikagarrenez hartzen dut poema liburu zaharren bat, eta gauaren etorrera leunagoa izaten da. 7. JAKA ZAHAR BAT (Iñaki Irazu) Jaka zahar bat daukat armairuan pertxatik zintzilik, hain zaharra zahartu egiten nau begiratu hutsean, zer esanik ez bera jaztean... gutxienez laupabost urte gehiagoz hornitzen nau, gaitzerdi berarekin kalera egitean inor ezagunik topatzen ez banau, berak ere aspaldikoa luke eta nire jaka hori. Batzutan saiatua naiz tabernetan-eta alde egiterakoan aulkiren batean nahita uzten, baina alferrik izan da hori, inork ere ez baitu aintzat hartu eta hurrengoan bertara itzuli naizenean kamareroak eskuan irribarre batez ekarria zidan. Oparian gustora emango nioke urrun aldeko jende txiroa laguntze alde atez ate arropa eske ibiltzen den asmo oneko jende horri baina azken aldian ezta horiek ere ez zaizkit ageri Halako mesedea bizitzan egin ostean zakarrean botatzeak pena ematen dit, baina zerbait pentsatu beharko berria aurki erostekoa bainaiz, eta armairuan, berriz, tokiz urri geratzen hasia naiz 8. EL DOCTOR (Alberto Manzano) Por un instante se paró su corazón pero no dijo nada para no molestar. Clavado en aquel sillón de skai rojo con un alfiler atravesándole el corazón tomó la decisión de ser su propio cirujano y curarse él solo. Tenía 9 años y se estaba muriendo pero no dijo nada para no molestar. En Sudáfrica el Dr. Barnard había hecho el primer transplante de Frankenstein en Sudáfrica miró el mapa qué lejos estaba! y no dijo nada a sus padres. Guardó su dolor mano en el pecho guardó su secreto quería ser doctor. 9. GURE BIDEA (Jabier Muguruza) Nahi dut bildur naiz ezin nau loak hartu. Kalera aterako naiz. Ez ahal dira nire herrian gorrotoaren iturriak zabalduko Txapela jantzi eta badoa Norena da eguna? Norena jaia? Bidea? Non agortzen ote da airea? Esaidazue zeren diren hain zailak galderak erantzuten Lagun asko hasieran orain berriz urriago. Banan banan atzera egin “ez da giro” esan dutelarik erabakia ong |
|
|